پژوهشگاه نیرو

تاریخ: 01 خرداد 1398

آغاز به کار آزمایشگاه تحقیقاتی الکتروشیمی و جداسازی پژوهشگاه نیرو

دکتر مجید قهرمان افشار در گفتگو با خبرنگار واحد روابط عمومی پژوهشگاه نیرو بیان داشت: نقطه شروع تاسیس آزمایشگاه پیشنهاد یک پروژه پسادکتری با عنوان " تجهیز و راه اندازی آزمایشگاه الکتروشیمی به منظور انجام آزمون‌های ذخیره سازها، آزمون‌های الکتروشیمیایی پایه ای و بررسی خوردگی" بوده است. در این پروژه هدف اصلی تاسیس آزمایشگاه الکتروشیمی قید شده است. این در حالی است که علم الکتروشیمی دامنه ای بسیار گسترده دارد و همانطور که در عنوان پروژه آمده است در خوردگی و ذخیره سازها خلاصه نخواهد شد. در راستای انجام این پروژه مباحثی نظیر آزمون ذخیره‌سازها و آزمون‌های خوردگی مطالعه گردید. پژوهش‌های تیم تحقیقاتی و همکاری محقق پسادکتر و سایر همکاران، عرصه گسترده‌ای را در زمینه مرزهای دانش مابین صنعت برق و حوزه‌های الکتروشیمی و جداسازی بازگشایی کرده است.
در ادامه مسیر تیم تحقیقاتی پروژه پسا دکتری، صنعت برق را در سرفصل فعالیت خود قرار داد و خدماتی را به صنایع مادر نظیر دارویی، شوینده و غذایی ارائه نمود. در اینجا بود که تاسیس آزمایشگاه با هدف تحقیقات و ارائه خدمات به صنایع به ویژه صنعت برق کلید خورد.
در ابتدای تاسیس این واحد آزمایشگاهی، فضای پرسنلی و آزمایشگاهی به این واحد تخصیص داده شد. درگام بعدی طرح آزمایشگاه تحقیقاتی ترسیم گردید و طرح تجاری آن به تایید واحدهای ذیربط پژوهشگاه نیرو رسید.
نکته حائز اهمیت این است که این آزمایشگاه، تنها آزمایشگاه تحقیقاتی است که ارائه خدمات به صنایع از اولویت‌های آن محسوب می‌گردد. بسیاری از روش آزمون‌هایی که در این آزمایشگاه طراحی، توسعه و روتین گردیده است امروزه به عنوان پکیج خدمات درآمدزا به صنعت ارائه می‌گردد.
این آزمایشگاه براساس استانداردهایISO 17025 تجهیز گردیده است. از لحاظ فنی و تکنیکی، تامین فضای پرسنل و جداسازی آن از فضای آزمایشگاهی از برتری‌های این واحد تحقیقاتی محسوب می‌گردد. از جمله دستگاه‌های کلیدی این واحد، دستگاه گروماتوگرافی یونی در دو مدل آنیونی و کاتیونی و مجهز به سیستم تزریق اتوماتیک و مدول پیش تغلیظ اتوماتیک می‌باشد. چنین دستگاهی در رنج گسترده ای از شاخه‌های شیمی، الکتروشیمی، متالورژی و خوردگی در صنعت برق و صنایع داوریی، غذایی و شوینده کاربرد خواهد داشت. از جمله فعالیت‌هایی که در حال حاضر به صورت پروژه‌ی کاربردی تحقیقاتی برای این تجهیز تعریف گردیده است می توان به سنجش یون‌های رسوب گذار، عوامل ضدرسوب، یون‌های خورنده، عوامل بازدارندگی خوردگی، تشخیص آنیون‌ها و کاتیون‌ها در مقادیر بسیار کم و سنجش داروها اشاره کرد.
وی ادامه داد: از نقاط قوت این آزمایشگاه دارا بودن دستگاه گالوانواستات / پتانسیواستات/ پتانسیومتر مجهز به مدول امپدانس اشاره کرد. با استفاده از این دستگاه، آزمون‌هایی نظیر آزمون پلاریزاسیون تافل جهت سنجش خوردگی، آزمون اسپکتروسکپی امپدانس به منظور مقاومت تجهیزات و نمونه‌ها، آزمون‌های ولتامتری چرخه‌ای ، ولتامتری موج مربعی و ولتا متری تفاضلی برای سنجش ترکیبات فعال الکتروشیمیایی نظیر داروها، سموم، بازدارنده‌های خوردگی استفاده می‌گردد.
همچنین این آزمایشگاه شامل ادوات و تجهیزات عمومی نظیر pH متر است که برای سنجش میزان اسیدی و بازی بودن و تنظیم pH از آن استفاده می‌گردد. سیستم اولتراسونیک برای حرارت دهی و کمک به انحلال پذیری محلول می‌باشد. هیتراستیرر مجهز به پلیت حرارتی به منظور گرم کردن و تسهیل فرایند انحلال به کار می‌رود. ترازوی تجزیه ای برای توزین نمونه‌ها و تهیه محلول‌های تجزیه‌ای به کار گرفته می‌شود. دستگاه آب مقطرگیری با ظرفیت 5 لیتربرساعت جهت تامین آب شستشو و محلول سازی موجود می‌باشد. آوِن آزمایشگاهی به منظور خشک کردن و انجام واکنش‌های پخت پلیمری، سنتز کاتالیست ها و... تا تامین دمای 110 درجه سانتی گراد نیز قابل دسترس است.
قهرمان افشار به خدمات ویژه قابل ارائه از سوی این آزمایشگاه اشاره داشت و اعلام کرد: در این آزمایشگاه به صورت ویژه فعالیت‌هایی نظیر انجام آزمون‌های دوره‌ای؛ برای اهداف ویژه پایش وضعیت، نمونه گیری در محل، پاسخگویی اینترنتی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی نحوه کار با دستگاه‌های الکتروشیمیایی و جدا سازی با ارائه مدرک معتبر و .... را انجام می شود.
وی در ادامه افزود: با توجه به اینکه نیروگاه به عنوان قلب صنعت برق می‌باشد و شریان‌های اصلی آن آب، سوخت و روغن با علم شیمی رابطه تنگاتنگ دارند، بنابراین راه یافتن به زمینه های مشترک تحقیقاتی جداسازی و الکتروشیمی در بررسی فعل و انفعالات ترکیبات شیمیایی در تماس با فلزات و آلیاژهای گوناگون در صنعت برق از مهم ترین سرفصل فعالیت‌های این واحد آزمایشگاهی است.
این واحد برای نیل به آرمان نهایی خود با بکارگیری نیروهای متخصص و بهره گیری از تجربه و تخصص درون و برون پژوهشگاهی، محیطی مناسب جهت پیشرفت علمی و عملی فراهم نموده است. توسعه همکاری با سایر صنایع نظیر صنایع داروسازی، صنایع غذایی و صنایع تولید مواد شوینده و بهداشتی در دستور کار این واحد آزمایشگاهی می‌باشد.
این آزمایشگاه تلاش دارد در یک افق 5 ساله، ضمن ایجاد شبکه آزمایشگاهی در این زمینه، با انجام پروژه‌های تحقیقاتی و توسعه روش‌های آنلاین پایش و برگزاری کارگاه‌های آموزشی در راستای ارتقاء خدمات صنعت برق قدم بردارد.